Landelijke cliëntenraad over cliëntenparticipatie
In de evaluatie en de beleidsdoorlichting SUWI is er nauwelijks aandacht voor cliëntenparticipatie. Net als bij klantgerichtheid is er geen (deel-)onderzoek naar cliëntenparticipatie gedaan. Voor de beoordeling van cliëntenparticipatie wordt verwezen naar onderzoek van de Inspectie SZW (2011). In de memorie van toelichting bij de Wet SUWI wordt aangegeven: ‘Het kabinet hecht grote waarde aan het tot stand komen van volwaardige cliëntenparticipatie. In de eerste plaats vanuit het belang dat hiermee is gediend voor de klanten zelf. Het maakt voor de klant betrokkenheid bij en invloed op de uitvoering van het beleid mogelijk. Daarnaast is cliëntenparticipatie ook van groot belang voor de uitvoeringsorganisaties zelf’.
In de huidige praktijk zien we dat cliëntenparticipatie bij de werkbedrijven nauwelijks tot stand komt. In gemeenten zien we vaak brede raden ontstaan waarin cliënten de minderheid vormen. Op landelijk niveau is de LCR nauwelijks betrokken bij de uitvoering van de banenafspraak. De landelijke werkkamer is hier aan zet. De LCR wordt niet in staat gesteld om mee te denken over oplossingen, maar kan alleen signalen uit de praktijk afgeven via het ministerie van SZW.
Wat zou er moeten gebeuren?
Het is noodzakelijk dat er onderzoek wordt gedaan naar hoe cliëntenparticipatie in de praktijk werkt. Hierbij moet ook aandacht worden geschonken aan brede vraagstukken(integraal beleid) en brede (cliënten)raden (sociaal domein) op gemeentelijk niveau en de vormgeving van cliëntenparticipatie bij het regionale werkbedrijf in de arbeidsmarktregio. Cliëntenparticipatie is een bepaling die onder de systeemverantwoordelijkheid voor de Participatiewet valt. Het is geen vrijblijvend artikel in Participatiewet en de Wet SUWI. De onderliggende betekenis is: betrek cliënten (met nadruk cliënten want die hebben een andere verhouding tot de uitvoering dan burgers in het algemeen) bij de ontwikkeling en evaluatie van beleid en de uitvoering. Dat moet ook in de arbeidsmarktregio overeind staan. De wijze waarop dit wordt ingevuld is aan de gemeente en UWV. Cliëntenparticipatie moet worden benut om de klantgerichtheid van beleid en uitvoering te verbeteren. Ervaringsdeskundigheid maakt de knelpunten in beleid en uitvoering zichtbaar. Dat geldt ook op landelijk niveau. Er moet worden nagedacht hoe de LCR kan worden aangesloten op de landelijke werkkamer.
Bron: brief van de LCR aan de Tweede Kamer over de wet SUWI op 16 maart 2016.
